در این مقاله قصد داریم شمارو با انواع جنس و متریال استفاده شده در تولید انواع لنز آشنا کنیم.
سالها پیش جنس لنزها تنها از شیشه بودند، اما امروزه طیف گستردهای از لنزها که از مواد مختلفی ساخته میشوند برای مطابقت با سبکهای زندگی مختلف در دسترس هستند. در حقیقت امروزه کمتر از شش درصد لنزهای چشمی از شیشه ساخته میشوند. انتخاب جنس لنزها بستگی به میزان فعالیت شما، راحتی، نیازهای بینایی شما و توصیه های پزشک شما دارد. پس بریم ببینیم انواع این متریال ها و لنز چی هستند.
لنزهای کامپوزیتی
مزایا: ساخته شده از مواد مختلف، نازک و بادوام بودن
لنزهای کامپوزیتی از پلی کربنات، تراویکس (Trivex) و سایر مواد تشکیل میشوند. این لنزها از لنزهای پلاستیکی معمولی نازکتر و سبکتر هستند همچنین 100% در برابر اشعه ماورای بنفش خورشید از چشمها محافظت میکنند و در برابر ضربه 10 برابر مقاومتر از لنزهای پلاستیکی و شیشهای هستند. این لنزها در برابر خراش سطحی بسیار مقاوم هستند، روکش مقاوم این لنزها آنها را تقریبا به اندازه شیشه سخت میکند.
لنزهای پلی کربنات و تراویکس در صورت استفاده از روکش ضد بازتابی (AR) یا آنتی رفلکس ، دید واضحتر و راحتتری خواهند داشت. پوشش آنتی رفلکس انعکاسهای منحرفکننده لنز را که میتوانند در بینایی تداخل ایجاد کند از بین میبرد، به خصوص هنگام رانندگی در شب یا در شرایط کم نور.
لنزهای پلی کربناتی
لنزهای ساخته شده از پلی کربنات در اوایل دهه 1980 در پاسخ به تقاضا برای لنزهای سبک و مقاوم در برابر ضربه معرفی شدند. از آنجایی که احتمال شکستگی آنها نسبت به لنزهای پلاستیکی معمولی کمتر است، این جنس لنزها برای طراحی عینکهای بدون سیم که لنزها با اتصالات مته به اجزای قاب وصل می شوند، گزینه مناسبی هستند.
بیشتر لنزهای پلاستیکی در فرایند قالبگیری ریختهگری ساخته میشوند، پلی کربناتهای ترموپلاستیک ابتدا یک ماده جامد به شکل گلولههای کوچک هستند. در فرآیند تولید لنز که به نام ریختهگری تزریقی معروف است، گلولهها تا زمانی که به صورت کامل ذوب شوند در معرض حرارت قرار میگیرند. سپس پلی کربنات مایع به سرعت در قالبهای لنز تزریق میشود، تحت فشار زیاد فشرده و سرد میشود تا در عرض چند دقیقه یک محصول لنز آماده تولید گردد.
لنزهای تراویکس (Trivex)
در سال 2001، پیتسبورگ پن (Pittsburgh, Penn) یک نمونه از جنس لنزها به نام تراویکس را معرفی کرد. مانند جنس لنزها ی پلی کربنات، لنزهای ساخته شده از تراویکس نیز نسبت به لنزهای پلاستیکی معمولی یا شیشه ای نازکتر، سبکتر و بسیار مقاومتر در برابر ضربه هستند.
تفاوت اساسی بین جنس لنزهای پلی کربناتی و تراویکس این است که جنس لنزهای تراویکس از ارزش Abbe بالاتری برخوردار هستند.
Abbe: (شاخصی برای اندازهگیری میزان پراکندگی یا تجزیه نور هنگام عبور از لنز است)
این ویژگی به این دلیل است که لنزهای تراویکس از یک مونومر مبتنی بر اورتان ساخته شدهاند، به همین دلیل نور کمتری را منکسر میکنند. لنزهایی که ارزش Abbe بالاتری دارند دید واضحتر و روشنتری را ارائه میدهند. هنگامی که در ساخت لنزها از موادی با ارزش پایین Abbe استفاده میشود، در اطراف چراغها هالههای رنگی یا رنگینکمانی مشاهده میشود. پس به دلیل ارزش بالای Abbe، لنزهای تراویکس تجربه نوری بهتری نسبت به لنزهای پلی کربناتی ایجاد میکنند. مخصوصا برای کسانی که از لنزهای قویتر استفاده میکنند این ویژگی اهمیت بیشتری دارد، زیرا شدت ناهنجاریها با افزایش میزان درجه لنز افزایش مییابد.
بنابراین در شرایطی که وضوح بینایی مهم باشد ممکن است بخواهید از جنس لنزها ی با ارزش بالاتر Abbe استفاده بکنید در نتیجه میتوانید بر روی لنزهای تراویکس سرمایهگذاری کنید. همچنین اگر به یک لنز قویتر از حد متوسط نیاز دارید از لنزهای تراویکس استفاده کنید. این لنزها از ناهنجاریهای آزار دهنده در دید روزانه جلوگیری میکنند.
لنزهای پلاستیکی
مزایا: سبک، مقاوم در برابر ضربه، به صورت گستردهای تجویز میشوند.
جنس لنزها ی پلاستیکی بسیار سبکتر از لنزهای شیشه ای هستند و به دلیل راحتی، دوام و مقاومت آنها در برابر ضربه به صورت گستردهای تجویز میشوند. عوامل بسیاری مانند ایمنی، قیمت مناسب و غیره در محبوبیت آنها نقش دارند. این لنزها به دلیل سطح نرمی که دارند به راحتی خراشیده میشوند به همین دلیل برای جلوگیری از آسیب و خراشیدگی آنها معمولا از یک روکش مقاوم در برابر خراش بر روی سطح آنها استفاده میشود.
شما میتونید روی این لنز ها هر نوع رنگ فتوکرومیک را سفارش بدید و داشته باشید. در صورت وجود نور زیاد، لنزهای فوتوکرومی تیره میشوند و با کمبود نور کمرنگتر میشوند. لنزهای پلاستیکی بسیار بادوام هستند. لنزهای پلاستیکی نشکن هستند و به همین دلیل گزینه مناسبی برای کسانی هستند که به صورت فعال در ورزشها شرکت میکنند.
معایب این لنزها: لنزهای پلاستیکی کیفیت نوری کمتری نسبت به لنزهای شیشهای دارند. اما شاخص ضریب شکست بالاتری دارند. به طور معمول لنزهای پلاستیکی از لنزهای شیشهای ضخیمتر هستند، اما جنس لنزهای پلاستیکی نازکی نیز برای استفاده های خاص در دسترس است.
لنزهای شاخص متوسط پلاستیکی (Mid-Index)
مزایا: سبک، باریک، مناسب برای اکثر درمانهای چشمی
این لنزها باریکتر و سبکتر از انواع لنزهای پلاستیکی هستند. این لنزها برای انواع مختلف درمانهای محافظتی مانند روکشهای فتوکرومیک و ضد انعکاس قابل استفاده هستند. معمولا لنزهای قوی که برای درمان دوربینی استفاده میشوند باید ضخیم باشند. اما استفاده از این نوع لنزها باعث میشود ضخامت لنز به حداقل برسد، بنابراین مقرون به صرفهتر از لنزهای شاخص بالا هستند.
لنزهای شاخص بالای پلاستیکی (High-Index)
مزایا: لنزهای سبکتر و باریکتر برای نسخه های قویتر
این جنس لنزها یک ماده پلاستیکی با شاخص بالا هستند. آنها حتی در استفاده طولانی مدت راحتند و دید واضحی را ارائه میدهند. استفاده از روکش ضد انعکاس یا آنتی رفلکس در این لنزها باعث وضوح دید میشود، مخصوصا در هنگام شب. این لنزها معمولا در برابر خراشیدگی نیز مقاوم هستند.
لنزهای شاخص بالا، نور را با کارایی بیشتری نسبت به لنزهای استاندارد خم میکنند، به این معنی که از لنزهای باریکتر و سبکتر میتوان برای اصلاح نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم استفاده کرد. این امر به ویژه برای افرادی که نیاز به به عینک هایی با شماره چشم بالا دارند، بسیار مهم است، زیرا لنزهای سنتی ضخیم و سنگین هستند.
تمام لنزهای تجویز شده با خمش نور کار میکنند به گونهای که مستقیما نور را بر روی شبکیه چشم متمرکز میکنند.
اگر نقطه کانونی تمرکز نور در جلوی شبکیه چشم قرار بگیرد فرد نزدیکبین است و در دیدن اشیا دور مشکل دارد.
اگر نقطه کانونی تمرکز نور در پشت شبکیه چشم قرار بگیرد فرد دوربین است و در دیدن اشیا نزدیک مشکل دارد. لنزهای شاخص بالا که نازک نیز هستند نور را به شکل فوق العادهای خم میکنند. به همین دلیل این لنزها از لنزهای دیگر نازکتر و سبکتر هستند.
از جمله معایب این لنزها این است که بسیار بازتابنده هستند به همین دلیل توصیه میکنیم از یک لنز ضد انعکاسی استفاده کنید همچنین این لنزها از لنزهای معمولی گرانتر هستند.
لنزهای وضوح بالا (HD)
مزایا: لنزهای دیجیتالی سفارشی برای همه نسخهها
جنس لنزهای HD که به آنها لنزهای دیجیتالی نیز گفته میشود. مهمترین پیشرفت در مواد متشکله لنزها در 100 سال گذشته محسوب میشوند. هنگامی که به تفاوت یک تلویزیون قدیمی و آنالوگ با یک تلویزیون جدید و یا تفاوت تلفنهای همراه اولیه با تلفنهای دیجیتال امروزی نگاه میکنیم متوجه تفاوت بین لنزهای قدیمی و لنزهای HD میشویم. یک مطالعه جدید که توسط دانشگاه کالیفرنیا در برکلی انجام گرفته است نشان میدهد که ترجیح مصرف کنندگان در استفاده از لنزهای HD نسبت به لنزهای معمولی به این دلیل است که این جنس لنزها در هنگام مشاهده اشیا میدان دید وسیعتری را نسبت به لنزهای معمولی فراهم میکنند.
لنزهای HD متناسب با نیازهای شما میتوانند رنگها را روشنتر و شفافتر کنند و همه چیز را به شدت فوکوس کنند.
برخلاف لنزهای سنتی، لنزهای HD با استفاده از فناوری رایانههای دیجیتالی و ابزارهای برش الماس ساخته میشوند که باعث میشود این جنس لنزها برای چشم هر شخصی سفارشی ساخته شوند. از خواندن و رانندگی گرفته تا استفاده از رایانه، عدم انتخاب لنز مناسب میتواند بر روی بینایی شما تأثیر بگذارد. لنزهای HD میتوانند سطح بیسابقهای از تصحیح بینایی را ممکن سازند زیرا این لنزها بر اساس اسکن دیجیتالی چشمها طراحی میشوند. در نتیجه این تصحیح بینایی حاصل شده باعث بهبود بینایی شخص میشود. هنگام استفاده از این جنس لنزها دیدی واضحتر و روشنتر را تجربه خواهید کرد خواه نزدیکبین، دوربین و یا آستیگمات باشید. این لنزها نازک و سبک هستند و برای استفاده طولانی حتی با قویترین نسخهها ایدهآل هستند.
لنزهای قوسدار (Free-Form)
لنزهای Free-Form با تجهیزات صفحه تراشی کنترلی کامپیوتری ساخته میشوند بنابراین بسیار دقیقتر هستند. این جنس لنزها علاوه بر وضوح بینایی از مزایای زیر نیز برخوردارند.
دید عالی در شب و نور کم: کاهش درخشش و جلوههای هالهای ناشی از منابع نور متمرکز در شبها (چراغهای اتوموبیل، چراغهای راهنمایی و غیره…)
از کنتراست قابل توجهی برخوردارند: دید واضحتر
دید رنگی استثنایی: به دلیل عبور میزان نور بیشتری از این لنزها، رنگها روشنتر و پر رنگتر دیده میشوند.
لنزهای فتوکروماتیک
لنزهای فتوکروماتیک دارای یک پوشش شیمیایی ویژه هستند که باعث میشود آنها در مواجه با نورخورشید تیره شده و در محیطهای کم نور روشن شوند. لنزهای فتوکروماتیک برای افرادی که مایل به داشتن یک جفت عینک آفتابی با نسخه نیستند بسیار عالی هستند. ویژگی مهم این لنزها این است که در هنگام رانندگی نیز تیره نمیشوند. شیشه جلوگیرنده مانع از رسیدن اشعه ماورابنفش به لنز میشود.
روکشهای ضد انعکاس یا آنتی رفلکس لنزها
برای کاهش میزان بازتاب داخلی و خارجی روی سطح لنز از یک لایه ضد انعکاس در لنزها استفاده میشود. این لایه میزان نور منتقل شده از طریق لنز را افزایش میدهد و این باعث بهبود کیفیت بینایی میشود. روکش ضد انعکاسی همچنین باعث کاهش درخشش و هالههای ناخواسته در شب میشود. در حالی که هر کسی میتواند از یک پوشش ضد انعکاس بهرهمند گردد، این روکش به ویژه برای افرادی که از لنزهای قویتری استفاده میکنند، بسیار مفید است، به خصوی افرادی که در شب کاهش بینایی دارند.
نتیجه گیری
شما باید لنزهای چشمان خود را با دقت انتخاب کنید و مطمئن شوید که آن ها به درستی با ساختار چشمان شما مطابقت دارند. همانطور که بدن افراد سایزها و شکل های مختلفی دارند، چشم های ما نیز از این قاعده مستثنی نیستند. شکل چشم ها به مرور زمان نیز دچار تغییرات می شوند.
بنابراین، مهم ترین نکته به هنگام استفاده از لنزهای چشمی، حفظ سلامت چشم ها است.حال که همه چیز را در خصوص انواع مختلف لنز چشم مرور کردهایم، می توانید با چشم پزشک خود مشورت کرده و بهترین لنز را با توجه به بینایی، راحتی و سبک زندگی خود انتخاب کنید. همچنین میتوانید هر نوع لنز چشمی که میتواند نیازهای شما را تامین کند، به صورت آنلاین خریداری کنید.
الان من نفهمیدم فوتوکروم خوبه یا بده. میشه اینو جواب بدید!
سلام وقتتون بخیر ❤😊
لنز های فوتوکوم در واقع توی آفتاب تغییر رنگ میدند و به اصطلاح دودی می شوند. این لنز ها بدرد افرادی میخوره که میخواهند همزمان هم عینک طبی داشته باشند هم عینک آفتابی. مزیت دیگه این لنز ها اینه که توی رانندگی در شب تغییر رنگ نمیدهند و باعث کاهش دید نمیشوند!